• Eerlijke inschatting
  • Enkel ervaren verkeersstrafrechtadvocaten
  • Snelle werkwijze
  • Voordeligste tarief

Recidiveregeling rijden onder invloed van alcohol of drugs

Wanneer u als bestuurder van een motorrijtuig binnen vijf jaar twee keer wordt veroordeeld wegens rijden onder invloed, waarvan de tweede keer met minimaal 1,3 promille óf voor het weigeren van medewerking aan een alcoholonderzoek, dan wordt uw rijbewijs van rechtswege ongeldig. Dit is ook wel bekend als het puntenrijbewijs.

Criteria recidiveregeling

Het gaat bij de recidiveregeling om een (tweede) onherroepelijke strafrechtelijke afdoening voor de volgende drie ernstige alcoholgerelateerde verkeersdelicten:

  • het rijden onder invloed (art. 8 WVW 1994) van meer dan 1,3 milligram alcohol per millimeter bloed (BAG),
  • het weigeren mee te werken aan een alcoholonderzoek (art. 163 WVW 1994) en
  • het door schuld een verkeersongeval veroorzaken met dood of (zwaar) lichamelijk letsel van een ander tot gevolg (art. 6 WVW 1994), terwijl de bestuurder die het ongeval heeft veroorzaakt heeft gereden onder invloed van meer dan 1,3 BAG dan wel na het ongeval heeft geweigerd mee te werken aan een alcoholonderzoek.

Het rijbewijs van de bestuurder die zich schuldig maakt aan een van deze drie delicten wordt van rechtswege ongeldig indien hij in de daaraan voorafgegane vijf jaar in Nederland al een keer is onderworpen aan een onherroepelijke strafrechtelijke afdoening (dus ook strafbeschikking!) voor een van de volgende delicten:

  • het rijden onder invloed van alcohol,
  • het weigeren mee te werken aan een alcoholonderzoek of
  • een art. 6 WVW 1994 delict, terwijl hij reed onder invloed van meer dan de maximaal toegestane hoeveelheid alcohol dan wel na het ongeval weigerde mee te werken aan een alcoholonderzoek (art. 123b lid 1 WVW 1994).

Deze recidiveregeling geldt voor alle bestuurders en categorieën motorrijtuigen in gelijk zin. Wanneer als gevolg van deze regeling het rijbewijs ongeldig wordt door het tweede verkeersdelict wordt er geen onderscheid gemaakt tussen beroepschauffeurs en bestuurder die bij wijze van recreatie aan het verkeer deelnemen. En het maakt niet uit met welk motorrijtuig het eerste of tweede delict is begaan: de regeling heeft ook betrekking op bestuurders van bromfietsen. Dus ook bij twee keer besturen van een bromfiets onder invloed van alcohol, kunt u het rijbewijs kwijt raken.

Aanvang recidivetermijn

De recidivetermijn vangt aan op het moment waarop de laatste veroordeling onherroepelijk wordt. Dat volgt uit de formulering van het voorgestelde artikel 179b WVW 1994 dat in dat opzicht niet afwijkt van artikel 179, vierde en vijfde lid, WVW 1994.

Recidiveregeling in de wet

De recidiveregeling is geregeld in artikel 123b WVW:

1. Onverminderd de artikelen 123, eerste lid, en 123a verliest een rijbewijs zijn geldigheid voor alle categorieën waarvoor het is afgegeven en voor de resterende duur van de geldigheid, indien de houder bij onherroepelijke rechterlijke uitspraak als bestuurder van een motorrijtuig is veroordeeld wegens overtreding van:
a. artikel 6, voor zover de schuldige verkeerde in de toestand, bedoeld in artikel 8, tweede, derde of vierde lid, en het alcoholgehalte van zijn adem bij een onderzoek hoger blijkt te zijn dan 570 microgram alcohol per liter uitgeademde lucht dan wel het alcoholgehalte van zijn bloed bij een onderzoek hoger blijkt te zijn dan 1,3 milligram alcohol per milliliter bloed, dan wel voor zover de schuldige na het feit niet heeft voldaan aan een bevel, gegeven krachtens artikel 163, tweede, zesde, achtste of negende lid;
b. artikel 8, tweede, derde of vierde lid, indien het alcoholgehalte van zijn adem bij een onderzoek hoger blijkt te zijn dan 570 microgram alcohol per liter uitgeademde lucht dan wel het alcoholgehalte van zijn bloed bij een onderzoek hoger blijkt te zijn dan 1,3 milligram alcohol per milliliter bloed;
c. artikel 163, tweede, zesde, achtste of negende lid, (weigering alcoholonderzoek)
een en ander voor zover ten tijde van het begaan van het strafbare feit nog geen vijf jaren zijn verlopen sedert de houder als bestuurder van een motorrijtuig onherroepelijk is veroordeeld wegens overtreding van
1. artikel 6, voor zover de schuldige verkeerde in de toestand, bedoeld in artikel 8, tweede, derde of vierde lid, dan wel voor zover de schuldige na het feit niet heeft voldaan aan een bevel, gegeven krachtens artikel 163, tweede, zesde, achtste of negende lid;
2. artikel 8, tweede, derde of vierde lid, of
3. artikel 163, tweede, zesde, achtste of negende lid.
2. Voor de toepassing van het eerste lid wordt het voldoen aan voorwaarden die door de officier van justitie ter voorkoming van strafvervolging zijn gesteld, met een veroordeling gelijkgesteld.
3. Indien een rijbewijs dat op grond van het eerste lid ongeldig zou zijn, reeds eerder zijn geldigheid heeft verloren door het verstrijken van de geldigheidsduur, of reeds eerder door het CBR ongeldig is verklaard en deze ongeldigverklaring onherroepelijk is geworden, plaatst de officier van justitie een aantekening in het rijbewijzenregister waaruit blijkt dat de houder bij de aanvraag van een nieuw rijbewijs op bij algemene maatregel van bestuur vastgestelde wijze dient aan te tonen dat hij beschikt over de rijvaardigheid en de lichamelijke en geestelijke geschiktheid die is vereist voor het besturen van een motorrijtuig van de categorie of categorieën waarop de door de houder overgelegde aanvraag betrekking heeft.
4. De houder van het ongeldige rijbewijs dient dat rijbewijs, voor zover inlevering niet reeds heeft plaatsgevonden op grond van een ander artikel, in te leveren bij degene die is belast met de afgifte van rijbewijzen.
5. Voor de toepassing van dit artikel wordt onder rijbewijs mede verstaan een rijbewijs, afgegeven door het daartoe bevoegde gezag buiten Nederland, waarvan de houder in Nederland woonachtig is.

Overgangsrecht:
De recidiveregeling alcohol is ingegaan per 1 juni 2011.
Artikel 123b van de Wegenverkeerswet 1994 is niet van toepassing op voor het tijdstip van inwerkingtreding van deze wet begane strafbare feiten. De voor 1 juni 2011 begane overtredingen wegens het rijden onder invloed van alcohol tellen dus niet bij in het kader van deze recidiveregeling (Kamerstukken: Stb. 2008, 433).

> Memorie van toelichting bij recidiveregeling alcohol (puntenstelsel)

Geen dubbele vervolging, maar wel lagere straf vanwege recidiveregeling alcohol

In een zaak bij het gerechtshof Den Bosch kwam de vraag aan de orde of het openbaar ministerie nog wel ontvankelijk is in de vervolging van een verdachte ter zake van een gedraging – in dit geval het rijden onder invloed van alcohol – indien op voorhand vaststaat dat als gevolg van een eventuele strafrechtelijke veroordeling ter zake van deze gedraging op grond van art. 123b WVW het rijbewijs van verdachte van rechtswege zijn geldigheid verliest. Aangezien art. 68 Wetboek van Strafrecht op het onderhavige geval niet van toepassing is, heeft de verdediging een beroep gedaan op het aan deze wettelijke bepaling ten grondslag liggende beginsel dat iemand niet twee maal kan worden vervolgd en bestraft voor het begaan van hetzelfde feit. Het verzoek tot niet-ontvankelijkverklaring van het openbaar ministerie in de vervolging zal daarom in de sleutel van dit ne bis in idem-beginsel worden beoordeeld, in welk verband de toepassing van art. 123b WVW als een op zichzelf staande rechtshandeling wordt beschouwd, in het bijzonder als de intrekking van een vergunning. Uiteindelijk verklaart het gerechtshof het OM niet niet-ontvankelijk, maar wordt er wel in grote mate in de strafmaat rekening gehouden met deze verstrekkende gevolgen van de recidiveregeling alcohol. Aan de verdachte wordt slechts een geheel voorwaardelijke rijontzegging en een voorwaardelijke geldboete opgelegd (Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 30 maart 2018, ECLI:NL:GHSHE:2018:1464). De recidiveregeling alcohol leidt dus niet tot een niet-ontvankelijkheid van het OM, maar veelal lukt het wel om een lagere straf te bedingen.

> Lagere straf vanwege recidiveregeling alcohol (uitspraak gerechtshof 's-Hertogenbosch, 30 maart 2018, ECLI:NL:GHSHE:2018:1464)

Uitstellen ongeldigverklaring rijbewijs bij recidiveregeling

De brief dat uw rijbewijs in het kader van de recidiveregeling ongeldig wordt verklaard, ontvangt u van het CBR of het CVOM. Dit verschilt per geval. Via het CVOM ontvangt u de brief automatisch enkele weken na de onherroepelijke veroordeling door de rechter. U kunt de ongeldig verklaring van het rijbewijs dus uitstellen door hoger beroep in te stellen tegen de beslissing van de rechter, ook als u eigenlijk geen gronden hebt om in hoger beroep te gaan. Een gespecialiseerde advocaat kan u hier nader over informeren zodat goed kan worden bekeken wat het meest in uw belang is.

Voorbeeld brief rijbewijs ongeldig bij recidiveregeling

> Meer informatie rijbewijs ongeldig bij recidiveregeling alcohol

Rijbewijs inleveren bij recidiveregeling

Het ongeldige rijbewijs dient te worden ingeleverd bij de Dienst Wegverkeer. U dient het rijbewijs naar het volgende adres op te sturen:

Dienst wegverkeer
Afdeling Rijbewijzen
Postbus 9000
6900 HA Veendam

Het advies is om dit per aangetekende post te doen.

Rijbewijs weer terugkrijgen na recidiveregeling

Wanneer u als bestuurder van een motorrijtuig binnen vijf jaar twee keer wordt veroordeeld wegens rijden onder invloed, waarvan de tweede keer met minimaal 1,3 promille óf voor het weigeren van medewerking aan een alcoholonderzoek, dan wordt uw rijbewijs van rechtswege ongeldig. Na ongeldigheid mag de bestuurder pas weer een motorrijtuig besturen nadat hij opnieuw de beschikking heeft gekregen over een rijbewijs. Daartoe dient hij aan te tonen dat hij beschikt over de vereiste rijvaardigheid en geschiktheid om een motorrijtuig te mogen besturen. Het eerste moet blijken door opnieuw theorie- en praktijkexamen af te leggen. Het tweede kan enkel door een verklaring van geschiktheid aan te vragen. Om weer in het bezit te komen van een rijbewijs dient u de volgende stappen te doorlopen:

  1. Vraag een echtheidsverklaring aan bij de RDW;
  2. Dien een Eigen verklaring in bij het CBR. Vul hierop alle categorieën in die u op uw rijbewijs terug wilt zien. U kunt een Eigen verklaring kopen bij een theorie-examencentrum van het CBR, bij de meeste gemeenten of online via Mijn CBR;
  3. U moet theorie-examen doen. Voor chauffeurs betekent dit dat u RV1 en R2C/D moet doen;
  4. U moet praktijkexamen doen.

Door te slagen voor een examen voor de 'zwaarste' categorie die u op het ongeldig geworden rijbewijs bezat, kunt u alle onderliggende categorieën opnieuw verkrijgen. Het is overigens niet verplicht een examen af te leggen voor de zwaarste categorie. U kunt ook kiezen voor bijvoorbeeld categorie B. Maar dan kan er geen beroep meer worden gedaan op teruggave van de categorieën C, D en/of E die mogelijk ook in bezit waren. De gemeente geeft uiteindelijk een nieuw rijbewijs af. In dit aanvraagproces wordt aan de hand van het rijbewijsregister bepaald op welke categorieën u uiteindelijk recht heeft.

Overige gevolgen van recidive rijden onder invloed binnen 5 jaren

De gevolgen van rijden onder invloed binnen de recidivetermijn zijn groot. Wij zullen de belangrijkste gevolgen voor u op een rijtje zetten.

  1. Kleinere kans op teruggave van het rijbewijs bij klaagschriftprocedure
  2. Hogere straf in het strafrecht
  3. CBR legt, na eerdere EMA, nu een onderzoek naar de rijgeschiktheid op

> Meer informatie gevolgen recidive binnen 5 jaren

Afschaffen recidiveregeling alcohol en drugs

Er bestaan ook plannen om de recidiveregeling alcohol en drugs af te schaffen. Al in maart 2018 werd hierover gesproken in de Tweede Kamer. Het is nog onduidelijk wanneer dit gaat gebeuren, maar u kunt er alvast op anticiperen door tijdig hoger beroep en cassatie in te stellen. Zolang de strafzaak nog loopt, hebt u een kans om mogelijk later onder de recidiveregeling uit te komen.

> Afschaffen recidiveregeling alcohol

Direct contact met een advocaat?
Meld gratis en vrijblijvend uw zaak aan.
Zaak aanmelden