De rechtbank stelt vast dat verdachte de bromfiets niet heeft gezien. De rechtbank leidt uit de verklaring van verdachte en het forensisch onderzoek af dat verdachte de bromfiets wel had kunnen en moeten zien. Immers was er voor verdachte geen ander (tegemoetkomend) verkeer dat zijn zicht belemmerde en zijn er geen andere omstandigheden in de omgeving geconstateerd die het ongeval (mede) veroorzaakt zouden kunnen hebben.

De rechtbank stelt in dit kader vast dat het zicht van verdachte op het fietspad waarop de bromfiets aan kwam rijden, bij het naderen van de botsplaats werd belemmerd door de rechter A-stijl, de uitlaatpijp en de rechterbuitenspiegel van de tractor. Bij reconstructie is geconstateerd dat de bromfiets – bij het aanrijden van de botsplaats door zowel de bromfiets als de tractor – op een bepaalde moment geheel achter deze A-stijl en buitenspiegel uit het zicht van de bestuurder van de tractor verdween. Gebleken is dat verdachte de bromfiets eerder op had kunnen merken wanneer geen sprake zou zijn geweest van deze belemmering van het zicht.

De rechtbank overweegt dat verdachte bekend moest zijn met deze zichtbelemmering, zeker gezien zijn jarenlange ervaring als bestuurder van een tractor, en dat hij deze zichtbelemmering had moeten compenseren door extra te kijken. Verdachte had om de A-stijl, de uitlaatpijp en de buitenspiegel heen moeten kijken. Doordat verdachte dit kennelijk heeft nagelaten – hij heeft immers de bromfiets niet gezien terwijl hij deze wel had kunnen zien – heeft verdachte zich er onvoldoende van vergewist dat de weg die hij af wilde leggen vrij was. De rechtbank is dan ook van oordeel dat verdachte op dit punt een ernstige verkeersfout heeft gemaakt.

De rechtbank ziet zich voor de vraag gesteld op welke wijze deze verkeersfout juridisch dient te worden gekwalificeerd. De rechtbank heeft hiertoe het volgende overwogen.

Geen sprake van artikel 6 WVW; geen aanmerkelijke schuld

Bij de beantwoording van de vraag of sprake is van schuld aan een verkeersongeval in de zin van artikel 6 WVW komt het volgens vaste jurisprudentie van de Hoge Raad aan op het geheel van gedragingen van verdachte, de aard en de concrete ernst van de overtreding en de overige omstandigheden waaronder de overtreding is begaan. Dat brengt mee dat niet in zijn algemeenheid valt aan te geven of één verkeersovertreding voldoende kan zijn voor de bewezenverklaring van schuld in de zin van voornoemd artikel. Daarnaast kan uit de ernst van de gevolgen van het verkeersgedrag dat in strijd is met één of meer wettelijke verkeersvoorschriften niet reeds worden afgeleid dat sprake is van schuld in de zin van artikel 6 WVW.

Van schuld in de zin van dit wetsartikel is pas sprake in geval van een aanmerkelijke mate van verwijtbare onvoorzichtigheid. Een tijdelijke onoplettendheid in het verkeer hoeft nog geen schuld in de zin van dit artikel op te leveren. Zo heeft de Hoge Raad overwogen dat uit de enkele omstandigheid dat een verdachte een verkeersdeelnemer aan wie hij voorrang had moeten verlenen niet heeft gezien – hoewel deze voor hem wel waarneembaar moet zijn geweest en de verdachte zijn rijgedrag daarop moet hebben kunnen afstemmen – niet kan volgen dat hij zich ‘aanmerkelijk onoplettend en onvoorzichtig heeft gedragen’ als bedoeld in artikel 6 WVW.

De rechtbank is van oordeel dat het niet waarnemen van de bromfiets, terwijl verdachte deze bromfiets wel had kunnen en moeten waarnemen, in de gegeven omstandigheden onvoldoende is om te spreken van schuld in de zin van artikel 6 WVW. Van andere feiten en omstandigheden die meebrengen dat aan verdachte een schuldverwijt in de zin van artikel 6 WVW kan worden gemaakt is immers niet gebleken. Verdachte zal dan ook worden vrijgesproken van het primair tenlastegelegde.

Wel veroorzaken gevaar op de weg (art. 5 WVW)

Op grond van de hiervoor weergegeven feiten en omstandigheden is de rechtbank wel van oordeel dat door het gedrag van verdachte gevaar werd veroorzaakt in de zin van artikel 5 WVW. Verdachte is afgeslagen en heeft het fietspad gekruist terwijl hij zich er onvoldoende van had vergewist dat de door hem af te leggen weg vrij was. Hierdoor heeft verdachte gevaar veroorzaakt, welk gevaar zich ook heeft verwezenlijkt. Verdachte is in aanrijding gekomen met een bromfietser en is over deze bromfietser heengereden. De rechtbank acht de subsidiair tenlastegelegde overtreding van artikel 5 WVW derhalve wettig en overtuigend bewezen.

Geen straf, ondanks veroorzaken ongeval met ernstig letsel

Uit de verklaring van verdachte volgt dat er sprake is geweest van een moment van onoplettendheid. Verdachte heeft de vóór hem plots ontstane file immers niet (tijdig) gezien omdat hij niet goed heeft opgelet. De rechtbank kan echter niet vaststellen dat dit langer is geweest dan een enkel moment. Een dergelijk moment van onoplettendheid is niet zonder meer als aanmerkelijke schuld in de zin van de Wegenverkeerswet te kwalificeren. Daartoe zijn bijkomende omstandigheden vereist, die in deze zaak niet zijn komen vast te staan. Niet is komen vast te staan dat verdachte met een snelheid reed die niet gepast was. Evenmin is komen vast te staan dat verdachte met andere zaken bezig was dan met het besturen van zijn auto. Wel hebben zowel het slachtoffer als de bestuurder van de auto voor haar beiden verklaard dat zij plotseling – en zoals het slachtoffer verklaard heeft: flink – moesten remmen voor de file en dat zij nog net op tijd stilstonden, hetgeen de rechtbank sterkt in haar oordeel dat sprake was van een plotseling opnieuw opkomende file waarvoor verdachte door een moment van onoplettendheid niet op tijd stilstond. Dat zich eerder die ochtend op de door verdachte afgelegde route al filevorming had voorgedaan doet daar naar het oordeel van de rechtbank niet aan af. Nu er geen, voor het misdrijf van artikel 6 van de Wegenverkeerswet 1994 benodigde, schuld is te bewijzen zal verdachte van het primair ten laste gelegde worden vrijgesproken.

Ongeval veroorzaak door gebruik Whatsapp?

Het meest verstrekkende verwijt dat verdachte wordt gemaakt, is dat zij tijdens het rijden gebruik heeft gemaakt van de WhatsApp.
Uit het dossier blijkt dat verdachte op de avond van het ongeval om 21.21.04 uur een WhatsApp heeft verstuurd met de tekst “Nee”, en op 21.22.41 uur 112 heeft gebeld. Tussen deze tijdstippen zijn 97 seconden gelegen, waarbinnen het ongeval heeft plaatsgevonden.

De officier van justitie heeft hieruit de gevolgtrekking gemaakt dat het niet anders kan zijn dan dat verdachte de fietssters te laat heeft gezien doordat zij was afgeleid door het verzenden en ontvangen van WhatsApp berichten op haar mobiele telefoon. Zij zou ook na het versturen van de “Nee” WhatsApp nog meerdere berichten hebben binnengekregen. Het door verdachte naar voren gebrachte alternatieve scenario dat zij bij boerderij [naam boerderij] zou zijn gestopt en de nadien nog binnengekomen berichten pas na het ongeval zou hebben gelezen, is zeer onwaarschijnlijk. Aan het in opdracht van de rechtbank opgemaakte aanvullend proces-verbaal komt geen bewijswaarde toe, omdat dit te veel onzekere variabelen bevat.

Verdachte heeft verklaard dat zij tijdens het rijden geen WhatsApp berichten heeft verzonden en gelezen. Zij heeft verklaard dat zij voor het ongeval op de Hoofdweg haar auto in de rijrichting bij boerderij [naam boerderij] heeft stilgezet, daar in ieder geval een appje heeft gelezen, dit bericht heeft beantwoord met “Nee”, haar mobiele telefoon heeft weggelegd en direct weer is gaan rijden. Zij heeft verklaard dat zij de fietssters toen zij bij [naam boerderij] stilstond, niet heeft gezien.

De rechtbank stelt bij het beoordelen van het door verdachte aangereikte scenario voorop dat, hoewel om bij een eventuele verwerping hiervan weerlegging het algemene uitgangspunt is, het eveneens is toegestaan om een alternatieve lezing als zeer onwaarschijnlijk terzijde te stellen of aan te geven dat deze niet aannemelijk is geworden of geloofwaardig is te achten. Bij deze beoordeling kan de ernst van de gevolgen van het ongeval geen rol spelen.

Uit de verklaring van verdachte en uit getuigenverklaringen is af te leiden dat verdachte na de aanrijding nog enige specifieke handelingen heeft verricht voordat zij 112 heeft gebeld. In het proces-verbaal video reconstructie van 18 oktober 2017 van verbalisant

[verbalisant] is beschreven hoe het door verdachte geschetste scenario in drie opeenvolgende reconstructies is nagespeeld. Hieruit is gebleken dat het geheel aan handelingen vanaf het wegrijden bij [naam boerderij] tot aan het bellen van 112 in gemiddeld 1 minuut en 25 seconden, oftewel 85 seconden, kan worden uitgevoerd. Ook volgt uit genoemd proces-verbaal dat de fietssters op het moment dat verdachte bij [naam boerderij] zou zijn weggereden op een zodanige afstand vóór haar fietsten dat zij voor verdachte niet zichtbaar waren. Het is juist dat niet is vast te stellen hoe lang verdachte heeft stilgestaan en waar de fietssters zich bevonden toen verdachte bij [naam boerderij] zou zijn gestopt. Daardoor kan het proces-verbaal van video reconstructie het scenario van verdachte niet zonder meer bevestigen. Dit scenario wordt door het proces-verbaal echter ook niet weerlegd. De rechtbank acht het in het geheel van de vastgestelde feiten en omstandigheden niet zó onwaarschijnlijk dat ze het om die reden terzijde kan schuiven.

Uit genoemd proces-verbaal blijkt voorts dat niet is vast te stellen wanneer verdachte de WhatsApp berichten heeft gelezen die na het door haar om 21.21.04 uur verstuurde bericht, maar voor het ongeval, aan haar zijn gestuurd. Verdachte heeft vanaf het begin verklaard ze pas na het ongeval te hebben gelezen. Zij heeft verklaard nooit tijdens het rijden te appen, en binnenkomende berichten op haar telefoon te negeren. Ook deze verklaring kan niet zonder meer als ongeloofwaardig terzijde worden gesteld.

Het voorgaande brengt mee dat niet is bewezen dat verdachte WhatsApp berichten op haar mobiele telefoon zou hebben verzonden en/of ontvangen (in de betekenis van: gelezen) terwijl zij een voertuig bestuurde.

Snelheid; verdachte reed niet te hard

De overige verwijten die verdachte worden gemaakt, zien op de snelheid waarmee zij heeft gereden.

De rechtbank stelt het volgende vast. Verdachte heeft rijdende met een snelheid van 80 kilometer per uur op een aardedonkere, betrekkelijk smalle weg waar een maximum snelheid gold van 80 kilometer per uur, [slachtoffer] , die links naast een andere fietsster voor haar op de weg fietste, te laat opgemerkt. Nadat verdachte op haar weghelft een rood lichtje had waargenomen, is zij iets naar links uitgeweken en heeft zij geremd. Dit bleek echter te laat: zij raakte [slachtoffer] vol van achteren.

De raadsman heeft aangevoerd dat verdachte niet kan worden verweten dat zij met een te hoge snelheid heeft gereden. Zij heeft niet harder gereden dan het ter plaatse geldende maximum. De omstandigheden die tot noodlottig ongeval hebben geleid, kunnen niet meer worden vastgesteld.

De rechtbank overweegt als volgt. Nu, zoals hiervoor overwogen, niet is komen vast te staan dat verdachte tijdens het rijden gebruik heeft gemaakt van haar mobiele telefoon, en ook geen andere omstandigheid naar voren is gebracht of gekomen die kan verklaren dat zij de voor haar fietsende [slachtoffer] niet tijdig heeft gezien, resteert slechts de objectieve vaststelling dat verdachte – kennelijk – haar snelheid te weinig aan de hiervoor omschreven omstandigheden heeft aangepast, en dat zij, ofschoon zij de ter plaatse geldende maximum snelheid aanhield, toch zo hard heeft gereden dat zij op het moment dat zij de fietssters waarnam een aanrijding al niet meer kon vermijden.

Conclusie: geen overtreding van art. 6 WVW

Verdachte valt met de overtredingen zoals hiervoor onder ‘snelheid’ beschreven weliswaar enig verwijt te maken, maar haar rijgedrag kan niet worden beoordeeld als zodanig onvoorzichtig en/of onoplettend dat dit de drempel haalt van ‘schuld’ in de zin van artikel 6 WVW. Verdachte zal dan ook van het haar primair tenlastegelegde worden vrijgesproken.

De rechtbank staat voor de vraag of het handelen van verdachte kan worden aangemerkt als (mede)plegen van dood door schuld in het verkeer.

De rechtbank stelt voorop dat de betrokkenheid bij een strafbaar feit als medeplegen kan worden bewezenverklaard indien is komen vast te staan dat bij het begaan daarvan sprake is geweest van een voldoende nauwe en bewuste samenwerking tussen – in dit geval – verdachte en medeverdachte. Ook bij een culpoos delict (ook wel genoemd een schulddelict) kan van medeplegen sprake zijn. De rechtbank komt echter tot vrijspraak van het medeplegen en motiveert dat als volgt.

De rechtbank heeft wél vastgesteld dat verdachte en zijn medeverdachte gedurende langere tijd in een situatie die een wedstrijdachtig karakter kent met hoge snelheid vlak achter elkaar aan hebben gereden, hetgeen zelfs bij het ontbreken van een expliciete afspraak tussen verdachte en zijn medeverdachte als nauwe en bewuste samenwerking zou kunnen worden uitgelegd. De situatie die de diverse getuigen omschrijven kan immers worden omschreven als een situatie waarin verdachten elkaar hebben opgejut, waardoor hun snelheid tot duizelingwekkende hoogtes is opgelopen en zij minder oog voor hun omgeving moeten hebben gehad. Dit kan echter niet worden vastgesteld voor de situatie vlak vóór het ongeluk. Uit de NFI-meting gedaan 130 meter voor het ongeval blijkt dat (de beste schatter voor) de afstand tussen de voertuigen van verdachte en zijn medeverdachte 215 meter is geweest.

Dit is een grotere afstand dan de afstand die de getuigen eerder op de route beschrijven. Er zijn getuigen die beschrijven dat de Porsche bij de Mini vandaan reed en de Mini de Porsche niet kon bijhouden. Een getuige verklaart over het stuk na de flitspaal dat de tweede auto (de rechtbank begrijpt: de Mini) de eerste auto niet bijhield en daarna dat de tweede auto ‘al een beetje was afgehaakt’ en al een stuk achter de Porsche aanreed. Ook staat vast dat verdachte niet op de medeverdachte en het slachtoffer is ingereden en dat noch de verdachte noch getuigen een situatie omschrijven dat de verdachte daarvoor ernstig moest remmen of een uitwijkmanoeuvre moest maken. Ten slotte is niet gebleken dat verdachte zijn voertuig bestuurde met een hoger dan de wettelijk toegestane hoeveelheid alcohol in zijn bloed.

Gelet op het voorgaande kan worden aangenomen dat tijdens de rit verdachte wel heeft bijgedragen aan het verwerpelijke rijgedrag van de medeverdachte, maar niet kan worden gezegd dat zijn bijdrage – met name over het laatste deel van het traject en op het moment van de aanrijding – dusdanig was dat van (mede-)plegen van dood door schuld in het verkeer sprake is. De rechtbank ziet zich ook niet voor de vraag gesteld of er sprake is van enige (andere) vorm van schuld (dan roekeloosheid) in de zin van artikel 6 van de Wegenverkeerswet, nu het in de wet genoemde gevolg (in dit geval de dood) naar het oordeel van de rechtbank niet aan verdachte kan worden toegerekend.

Wel kan worden vastgesteld dat verdachte met voornoemd rijgedrag (ernstig) gevaar op de weg heeft veroorzaakt. Verdachte heeft zich hiermee samen met de medeverdachte schuldig gemaakt aan overtreding van artikel 5 van de Wegenverkeerswet 1994. De rechtbank acht dan ook het subsidiair ten laste gelegde in deze zin wettig en overtuigend bewezen

Bij de beoordeling van de vraag of verdachte van het ongeval een verwijt kan worden gemaakt in de zin van artikel 6 van de Wegenverkeerswet, dus of er op zijn minst genomen sprake is van een aanmerkelijke mate van verwijtbare onvoorzichtigheid en/of onoplettendheid, komt het aan op het geheel van de gedragingen van verdachte, de aard en de ernst daarvan en de overige omstandigheden van het geval. Daarvoor zijn verschillende factoren van belang, zoals de aard en de concrete ernst van de verkeersovertreding(en) en de omstandigheden waaronder die overtreding(en) is/zijn begaan. Daarbij kan niet reeds uit de ernst van de gevolgen van het verkeersgedrag dat in strijd is met een of meer wettelijke gedragsregels worden afgeleid dat er sprake is van schuld in vorenbedoelde zin.

Feiten en omstandigheden ongeluk

Bij de beoordeling van die vraag gaat de rechtbank uit van de volgende omstandigheden die volgen uit het dossier, in het bijzonder het proces-verbaal verkeersongevalsanalyse van 16 november 2012:

Uit de verklaring van [naam echtgenoot] volgt dat de hond voor hen op de weg liep, dat deze zich bij het zien van de auto omdraaide en naar hen kwam toegelopen en dat de hond daarbij midden op de weg liep.

Tevens is gebleken dat verdachte ten tijde van de aanrijding onder invloed van alcohol verkeerde. Verdachte heeft dit ook bekend. De bij verdachte gemeten waarde betrof 785 microgram alcohol per uitgeademde liter lucht, meer dan driemaal de toegestane hoeveelheid.

Ongeluk zou ook gebeurd zijn als verdachte niet onder invloed van alcohol zou zijn geweest

Op grond van het voorgaande en bij gebreke aan andersluidende informatie gaat de rechtbank ervan uit dat verdachte met voor ter plaatse geldende gepaste snelheid over de rijbaan heeft gereden, terwijl hij de dimlichten van zijn auto aan had staan. Het is de rechtbank niet gebleken dat er zich een omstandigheid heeft voorgedaan waarop verdachte zijn rijgedrag had moeten aanpassen ofwel had moeten anticiperen op een bijzondere verkeerssituatie. De rechtbank overweegt voorts dat bij een snelheid van 54 kilometer per uur (15 meter per seconde) en bij een reactietijd van 1,11 seconde, er gedurende de reactietijd 16,65 meter wordt afgelegd. Bij een reactietijd van 1,62 seconde bedraagt die afstand 24,3 meter. Gelet op de afstand van 26 meter, waarbinnen de voetgangers in het schijnsel van het dimlicht (deels) zichtbaar waren, betekent dit dat ook een nuchtere, alerte bestuurder de voetgangers al zeer dicht is genaderd, voordat hij kan reageren. Onder deze omstandigheden is tijdig remmen – mede gezien de remweg van tenminste 10,10 meter – ook voor een nuchtere en alerte bestuurder naar het oordeel van de rechtbank vrijwel onmogelijk. De vraag is vervolgens of verdachte het ongeval had kunnen voorkomen door tijdig uit te wijken. Nog daargelaten dat de voetgangers pas op een laat moment voor verdachte zichtbaar waren en de weg ter plaatste smal was en aan weerszijde omzoomd door eikenbomen, liep er ook nog een hond midden op de weg. Deze hond liep voor de voetgangers uit. Verdachte kon de hond niet meer ontwijken en na deze aanrijding is bijna onmiddellijk de aanrijding met de voetgangers ontstaan. Aan het remspoor is te zien dat verdachte na de aanrijding met de hond nog is uitgeweken naar links, maar dat mocht niet meer baten. Gelet hierop is de rechtbank van oordeel dat ook een nuchtere en alerte bestuurder de voetgangers onder deze omstandigheden niet tijdig had kunnen ontwijken.

Met betrekking tot de vraag wat de invloed is geweest van het alcoholgebruik door verdachte op het rijgedrag overweegt de rechtbank het volgende. Vaststaat dat verdachte met meer dan het wettelijk toegestane alcoholgehalte zijn auto heeft bestuurd. Uit informatie van het NFI volgt dat het gebruik van ethanol (alcohol) leidt tot een verlenging van de reactietijd van de bestuurder van een auto. Wat deze toename van de reactietijd is bij een concentratie ethanol zoals bij verdachte is gemeten, heeft het NFI niet kunnen vaststellen.

Volgens vaste jurisprudentie is echter de enkele vaststelling van het gebruik van alcohol doorgaans onvoldoende voor het oordeel dat sprake is van schuld in de zin van artikel 6 van de Wegenverkeerswet 1994. Nu voor het overige niet kan worden vastgesteld dat verdachte als verkeersdeelnemer tekort is geschoten en het waarschijnlijk is te achten dat een bestuurder die niet onder de invloed was van alcohol de aanrijding ook niet had kunnen voorkomen, is het enkele alcoholgebruik van verdachte onvoldoende om te kunnen komen tot de vaststelling dat verdachte aanmerkelijk onvoorzichtig dan wel aanmerkelijk onoplettend heeft gehandeld in de zin van artikel 6 van de Wegenverkeerswet.

Alle feiten en omstandigheden overziend is de rechtbank van oordeel dat op basis van het dossier en het verhandelde ter terechtzitting vastgesteld kan worden dat sprake is van een betreurenswaardig ongeval dat veel verdriet heeft veroorzaakt bij de nabestaanden van [slachtoffer] , maar dat niet wettig en overtuigend is komen vast te staan dat het verkeersongeval ten gevolge waarvan [slachtoffer] is komen te overlijden aan verdachtes schuld te wijten is in de zin van artikel 6 van de Wegenverkeerswet, zodat verdachte hiervan zal worden vrijgesproken.

Weliswaar leidt het onder invloed van alcohol besturen van een auto in algemene zin tot verkeersonveilige situaties, maar onder de gegeven omstandigheden kan niet worden vastgesteld dat het rijgedrag als zodanig in dit concrete geval gevaarzettend of hinder veroorzakend is geweest. Verdachte zal derhalve ook worden vrijgesproken van de subsidiair ten laste gelegde overtreding van artikel 5 van de Wegenverkeerswet.

> Meer informatie ‘vrijspraak ongeval ondanks rijden onder invloed van alcohol’

Toedracht verkeersongeval

Op 29 april 2015, omstreeks 8.39 uur, heeft een ongeval plaatsgevonden op de A2 ter hoogte van Eindhoven, vlak na de samenvoeging bij hectometerpaal 165.5 van de A2 en de A67. Tot die samenvoeging bestond de betreffende rijbaan van de A2 uit twee rijstroken, na de samenvoeging uit drie rijstroken. Een Peugeot, met als bestuurder [slachtoffer 2] en als inzittende [slachtoffer 1] , was vanaf de A67 de A2 opgereden en reed vervolgens op de rechter rijstrook (rijstrook 3). Verdachte reed met zijn vrachtwagen voor de samenvoeging op de rechter rijstrook van de A2 en reed na de samenvoeging op de midden rijstrook (rijstrook 2). Toen verdachte een begin maakte met het verplaatsen van zijn vrachtwagen van rijstrook 2 naar rijstrook 3, raakte hij de linkerzijde van de Peugeot. Deze botsing vond plaats tussen hectometerpaal 165.6 en 165.7. De bestuurster van de Peugeot raakte de macht over het stuur kwijt, waarna de Peugeot voor de vrachtwagen langs draaide en (vrijwel) tot stilstand kwam op de linkerrijstrook (strook 1) van de A2. De beide inzittenden van de Peugeot waren toen nog ongedeerd. Verdachte minderde snelheid vanaf hectometerpaal 165.697. Hij zette zijn vrachtwagen daarna stil op de vluchtstrook.

Enkele op rijstrook 1 rijdende auto’s ontweken de Peugeot, waarna een Nissan, bestuurd door [slachtoffer 3] , frontaal botste op de Peugeot. Als gevolg daarvan overleed mevrouw [slachtoffer 1] ter plaatse. [slachtoffer 2] had een hersenkneuzing en een gebroken pols. De Nissan schoof over de A-2, sloeg over de kop en kwam op rijstrook 3 tot stilstand. Uit het strafdossier kan niet worden opgemaakt of de bestuurder van de Nissan letsel heeft ondervonden van het ongeval.

Geen schuld art. 6 WVW

Artikel 6 WVW heeft het over een “aan zijn schuld te wijten verkeersongeval”. Dat juridische begrip schuld heeft een meer beperkte betekenis dan het begrip schuld in het algemeen spraakgebruik. Bij het juridische begrip schuld in de zin van artikel 6 WVW gaat het om grove schuld, om op z’n minst een aanmerkelijke mate van onoplettendheid en/of onvoorzichtigheid.

De rechtbank stelt voorop dat het maken van een verkeersovertreding (bijvoorbeeld geen voorrang geven) niet automatisch betekent dat iemand in aanmerkelijke mate onvoorzichtig of onoplettend is geweest. In de woorden van de Hoge Raad: het komt aan op het geheel van de gedragingen van de verdachte, de aard en ernst daarvan en de overige omstandigheden van het geval. Ook kan niet al uit de ernst van de gevolgen van een verkeersovertreding worden afgeleid dat er sprake is van schuld in de zin van artikel 6 WVW. (Hoge Raad, 1 juni 2004, ECLI:NL:HR:2004:AO5822). Ondanks de dodelijke afloop van een ongeval kan het dus zijn, dat de mate van schuld aan het verkeersongeval onvoldoende is voor bewezenverklaring van schuld in de zin van artikel 6 WVW.

De Hoge Raad heeft zich ook uitgesproken over het verweer van verdachte dat hij de andere verkeersdeelnemer niet heeft waargenomen. De enkele omstandigheid dat hij de andere verkeersdeelnemer niet heeft gezien, hoewel deze voor hem zichtbaar moet zijn geweest, is onvoldoende voor het aannemen van schuld in de zin van artikel 6 WVW (HR 29 april 2008, ECLI:NL:HR:2008:BD0544). Voor een bewezenverklaring van schuld is dus vereist, dat er ook nog andere belastende omstandigheden zijn waaronder het verkeersongeval heeft plaatsgevonden.

Deze jurisprudentie toepassend op de strafzaak komt de rechtbank tot het volgende oordeel.

Evenals de officier van justitie heeft de rechtbank geen reden te twijfelen aan de verklaring van verdachte ter zitting, dat hij heeft gespiegeld en het knipperlicht heeft aangezet.

De politie heeft geconstateerd dat de spiegels in de vrachtwagen zodanig waren afgesteld, dat verdachte de Peugeot heeft kunnen waarnemen. De verdediging heeft dit betwist en gewezen op de dode hoek waarin de Peugeot niet kan worden waargenomen. Naar het oordeel van de rechtbank is het voor haar oordeel niet van belang, of er al dan niet sprake was van een dode hoek bij het spiegelen. Nader onderzoek daarnaar is dus ook niet nodig. Immers, ook als wordt uitgegaan van de voor verdachte meest belastende situatie – er was geen sprake van een dode hoek, hij kon de Peugeot steeds waarnemen – kan verdachte uitsluitend worden verweten dat hij de Peugeot niet heeft gezien, hoewel deze voor hem wel waarneembaar was. Die enkele omstandigheid is volgens de hierboven genoemde jurisprudentie onvoldoende voor het aannemen van schuld in de zin van artikel 6 WVW.

De officier van justitie heeft een aantal omstandigheden aangevoerd, op grond waarvan er volgens hem toch sprake zou zijn van schuld in de zin van artikel 6 WVW. Verdachte was volgens de officier van justitie langere tijd onoplettend. Bovendien mocht van hem extra alertheid worden verlangd gezien het drukke verkeersbeeld in het spitsuur bij het samenkomen van verkeerswegen en gezien het mogelijk aanzienlijke snelheidsverschil tussen de vrachtwagen en personenverkeer. Als beroepschauffeur van een vrachtwagen rustte bovendien op hem een extra verantwoordelijkheid om alert te zijn, temeer nu hij al op minder dan 197 meter na samenvoeging van de snelwegen besloot van rijstrook te wisselen.

De rechtbank volgt de officier van justitie niet in diens standpunt dat verdachte langere tijd onoplettend is geweest en dat hij onvoldoende alert is geweest in de gegeven, bijzondere omstandigheden. Van verdachte hoefde niet te worden gevergd dat hij na samenvoeging van beide snelwegen continu moest nagaan of er een personenauto rechts van hem reed. Verdachte is gaan spiegelen toen de A67 invoegde op de A2 en vlak voor hij de stuurbeweging naar rechts ging maken. Ook heeft hij de richtingaanwijzer aangedaan. Daarmee heeft verdachte naar het oordeel van de rechtbank gedaan wat van hem als vrachtwagenchauffeur redelijkerwijs mocht worden verwacht voordat hij van rijstrook ging wisselen.

Al met al komt de rechtbank tot het oordeel dat verdachte een verwijtbare verkeersfout heeft gemaakt, maar dat niet kan worden bewezen dat hij in aanmerkelijke mate onoplettend is geweest. Er is dus geen sprake van schuld in de zin van artikel 6 WVW. De rechtbank zal verdachte dan ook vrijspreken van het primair ten laste gelegde .

Op 8 september 2015, omstreeks 23:07 uur, heeft een botsing plaatsgevonden op de Rijksweg A2, ter hoogte van hectometerpaal 111.9, te ’s-Hertogenbosch. Verdachte reed in een personenauto, merk Peugeot, type 206 en [slachtoffer 1] reed in een personenauto, merk Nissan, type Nissan Qashqai. Beide voertuigen reden over de Rijksweg komende vanuit de richting van Eindhoven en gaande in de richting van Utrecht. De Rijksweg was ter plaatse opgesplitst in vier afzonderlijke rijbanen en elke rijrichting had twee rijbanen. Gezien vanuit de oorspronkelijke rijrichting van de beide voertuigen, reden zij over de meest rechter rijbaan van de Rijksweg A2. Ter hoogte van de plaats van het ongeval bestond deze rijbaan uit twee rijstroken, welke door middel van een onderbroken witte streep van elkaar gescheiden waren.

Uit de VerkeersOngevallenAnalyse (hierna: VOA) blijkt dat kort voor het ongeval de Peugeot over de linker rijstrook reed, terwijl de Nissan zich op de rechter rijstrook moet hebben bevonden. In de buurt van hectometerpaal 111.8, kort voordat de invoegstrook voor verkeer dat vanaf de A59 in kon voegen om hun weg over de Rijksweg A2 richting Utrecht te vervolgen, stuurde de bestuurder van de Peugeot naar rechts en voerde een noodremming uit, waarbij de wielen van de Peugeot een blokkeerspoor aftekenden. De bestuurder van de Peugeot kon echter niet voorkomen dat de rechter voorhoek van zijn voertuig de linker achterhoek van de Nissan raakte. Gezien het rafelige verloop van het spoor kwam het voertuig al op korte afstand van het beginpunt van het sporenbeeld in contact met de Nissan. De Nissan raakte door de botsing in een slippende beweging. Het voertuig tekende met één van de rechter wielen het slipspoor af. Gezien het sporenbeeld wat hierop volgde, kantelde het voertuig, kwam het weer op zijn wielen terecht, slipte door en kantelde het nogmaals om uiteindelijk op het dak in de middenberm tot stilstand te komen.

Verklaring verdachte

Verdachte heeft bij de politie verklaard dat hij op 8 september 2015 op de A2 in de richting van Amsterdam/Utrecht reed. Hij reed op de rechter rijbaan achter een voertuig dat hij in wilde halen. Verdachte reed naar de linker rijbaan, maar op het moment dat hij deze handeling uitvoerde, zag hij een ander voertuig naderen. Hierdoor wilde verdachte weer naar de rechter rijbaan, maar hij zag een voertuig dat daar reed over het hoofd. Verdachte raakte het voertuig aan de achterzijde en zag dat het voertuig in de slip raakte en over de kop vloog. Deze verklaring heeft verdachte ter terechtzitting van 28 juli 2016 herhaald. Hij heeft verder ter terechtzitting verklaard dat hij het voertuig op de linker rijbaan op het moment dat hij wilde inhalen over het hoofd heeft gezien.

Rijden onder invloed; beginnend bestuurder

Verdachte heeft na het ongeval meegewerkt aan een ademanalyse onderzoek. Dit onderzoek heeft uitgewezen dat het alcoholpercentage bij verdachte 170 microgram alcohol per liter uitgeademde lucht bedroeg. Verdachte heeft bekend dat hij voorafgaand aan het ongeval drie glazen wodka/cola heeft gedronken. Het eerste glas heeft hij genuttigd om 12:00 uur ’s middags. Verdachte is vanaf 11 november 2011 in het bezit van zijn eerste rijbewijs en hij is daarom een zogenaamd beginnend bestuurder. Als gevolg van het ongeval heeft [slachtoffer 1] breuken aan de zesde en zevende borstwervel opgelopen. Hij is hieraan niet geopereerd. Op 10 december 2015 kon hij nog geen klusjes van zijn kinderen of kleinkinderen oppakken. Hij heeft het advies gekregen om niet meer te bukken, om zo zijn rug te ontlasten.

Rechtbank: geen aanmerkelijke schuld